Voor het eerst in haar leven heeft Nancy (32) een eigen plek. Een flat waar ze samen met haar dochter Elvyra van anderhalf woont. Dat zet zoden aan de dijk. ‘Sinds ik hier woon ben ik gegroeid, sterker geworden, durf ik beter voor mezelf op te komen.’

Als vijftienjarige vlucht Nancy het ouderlijk huis uit. “Mijn moeder was labiel. Sloeg mij regelmatig met een pan. Mijn vader was veel weg. Op een dag ben ik weggelopen. Na een tijdje gezworven te hebben, ben ik in een pleeggezin ondergebracht, daarna in een instelling opgenomen, weer terug naar huis gestuurd, weer weggelopen, weer terug, weer weg. Ik heb veel gezworven. Niet dat ik op straat sliep maar ik ging van het ene adres naar het andere. Dan kon ik even hier blijven, dan weer daar.”

In die omstandigheden raakt ze zwanger en bevalt van een zoon. Samen met een vriend, niet de vader van het jongetje, probeert ze voor het kind te zorgen maar dat gaat niet goed. Jeugdzorg grijpt in en het jongetje wordt ondergebracht in een pleeggezin.

Veilige Start

Als Nancy enkele jaren later weer zwanger is, krijgt ze al voor de bevalling hulp. Veilige Start heet het traject waarbij wordt geprobeerd om met veel ondersteuning baby en moeder bij elkaar te houden. “Zonder Veilige Start had ik Elvyra, mijn dochter, nu niet meer bij me gehad. Ik moest eerst bewijzen dat ik het wel kon. Dat is gelukt. Daardoor hebben ze ook deze flat voor me geregeld. Maar ik kan nog niet zeggen dat ik hier oud ga worden met mijn dochter. Zover durf ik niet te gaan. Je hebt niet alles in de hand. Je weet niet wat het lot voor je in petto heeft. Gisteren is geweest. Morgen moet komen, leef vandaag. Dat is mijn motto. Ik ben nu een zelfstandige vrouw, samen met mijn dochter.”

Drie dagen per week gaat Elvyra naar het kinderdagverblijf. Van ’s morgens acht tot ’s avonds zeven kan ze er terecht. In die tijd heeft Nancy de gelegenheid om het huishouden te doen en wat te ontspannen, bijvoorbeeld door aan diamond painting te doen, haar grote hobby. Dat is ook in de woning te zien. Alle deuren in huis zijn voorzien van opschriften als ‘hobbykamer’, ‘keuken’ en ‘meterkast’ waarvan de letters zijn volgelegd met vele glinsterende steentjes. In de woonkamer staat een bureautje waaraan Nancy graag zit om haar hobby uit te oefenen. Het meubelstuk, heeft ze, evenals de bank en het wandmeubel, gratis gescoord via Facebook.

“Sinds april zit ik hier en het bevalt heel goed. Toen ik nog geen eigen woning had, durfde ik niet zo goed voor mezelf op te komen. Nu wel, ik sta sterker in mijn schoenen. Hier ben ik echt gegroeid.”

In het kader van Veilige Start is al voor de geboorte van Elvyra een netwerk om Nancy heen gevormd. Dat betekende dat ze de eerste tijd na de bevalling vijf dagen per week professionele hulp kreeg en daarnaast nog bezoek van betrokken familieleden. Na verloop van tijd werd de professionele hulp afgebouwd, maar het is de bedoeling dat het netwerk actief blijft. Vanuit de hulpverlening komt er nu nog één keer per week iemand bij Nancy over de vloer om te checken of alles goed verloopt. “Dat geeft zelfvertrouwen. En ik kan tegenwoordig, mede dankzij Veilige Start, ook bij mijn vader aankloppen als er iets is.”

Financieel staat ze onder bewind. “Elke vrijdag krijg ik 50 euro, elke maandag 20, allemaal om boodschappen van te doen. Daar kan ik goed van rondkomen. Elke vierde van de maand krijg ik een deel van de kinderbijslag. Daar ga ik luiers en doekjes van halen. Voor speelgoed ga ik naar de speelgoedbank, kleding haal ik bij de kledingbank.”

“Als Elvyra thuis is, probeer ik een vast ritme aan te houden van eten, spelen, middagdutje doen, samen koekje eten, filmpje kijken, knuffelen. Toen ik ontdekte dat ik zwanger was van haar, was ik er eigenlijk niet aan toe om weer een kind te krijgen. Maar nu wil ik haar niet meer kwijt. Ja, soms geeft ze me kopzorgen, krijg ik er hoofdpijn van, maar ook o zo veel liefde. Doordat mijn oudste kind uit huis is geplaatst, ben ik weleens bang haar ook kwijt te raken. Dat baart me af en toe wel zorgen. Zeker als ik weer eens een wisseling van de begeleiding krijg.”

Het verleden mag zich niet herhalen

Nancy heeft formeel afstand gedaan van haar zoon, haar oudste kind. “Dat leek mij beter voor hem. Het zijn soms zware keuzes die je als moeder moet maken. Maar hierdoor kan hij in het gezin blijven waar hij zit, hoeft hij niet ieder jaar te vrezen dat hij weg moet. En hij heeft ook een opvoeding nodig die ik hem niet kan geven. Hij is extreem druk.” Ze ziet hem wel regelmatig. Eén keer per drie weken onder begeleiding van een gezinsvoogd van de William Schrikker.

“Eindelijk ben ik uitgevochten. Ik ga nog wel in therapie om mijn angsten te verwerken en te leren omgaan met agressie. Want het verleden mag zich niet herhalen…”

Uit de praktijkgids

Centraal staan de volgende elementen:

• De veiligheid en gezondheid van het (ongeboren) kind staan centraal. Daarbinnen moet de moeder (en de vader en familie) maximale kansen krijgen om bij het kind te zijn en voor het kind te zorgen, en het kind moet maximale kans krijgen om zich veilig te hechten aan moeder, vader en familie.
• Respect voor de situatie van de zwangere vrouw en haar uiteindelijke keuze om zwanger te worden dan wel het kind te houden.
• Partnerschap met de vrouw, haar partner en hun netwerk, vanuit de overtuiging dat zij de moeite waard zijn om in te investeren, om alle kansen die er zijn in deze kwetsbare situatie ook daadwerkelijk te benutten.
• Langdurige, vasthoudende, intensieve en flexibele ondersteuning door een vaste hulpverlener, die het vertrouwen weet te krijgen van de moeder, de partner en hun netwerk, die professionals kan verbinden en kan werken vanuit meervoudige partijdigheid.
• Nauwe samenwerking tussen alle betrokken professionals, met een sterke coördinatie vanuit Veilige Start.